中国传统文化与玉的渊源
2011/5/18 13:31:00 来自: 评论: 暂无
玉作为一种流行的符号,自古就是中国人心目中的吉祥之物,中国人爱玉,赏玉,玩玉,崇玉,对玉的喜爱甚至笼罩着一层神秘的色彩,人们把玉看作是天地精气的结晶,当作神人相通的融汇。黄帝“合符釜山圭瑞”制的产生标志着玉器当时已成为统治阶级权力的象征。玉是一种文化。儒家就有“君子比德于玉”之言。古代,玉器也是身份的象征,专为皇帝、朝廷所用;玉,更被喻作人的品德,有“君子无故,玉不去身”的说法。这种独特的文化现象,让“黄金有价,玉无价”的思想根深蒂固,源远流长。伴随着2008年北京奥运会用和田玉镌刻成的“中国印·舞动的北京”会徽的面世,更是刮起了一轮灸手可热的玉器收藏现代风。
中国人是讲究礼仪伦常的,孔丘《论语·学而》:“夫子温良恭俭让以得之。夫子之求之也,其诸异乎人之求之与?”此乃儒家提倡的五德;又以“仁义礼智信”为儒家“五常”。“五德”“五常”贯穿于中华文明伦理的发展,成为中国文化价值体系中最核心的因素。而玉,自远古神话中女娲补天的“灵瑞之石”的神话开始,就一直传承着中华民族纯正温和的理想品格。作为宝石,玉的美不仅仅只是单纯的外在美,而是融合了人类的精神寄托,体现了物质美和精神美的高度统一。玉,宛如一部美仑美奂的儒家典籍,镌刻了人类的道德诉求,理想品质,文化印痕。
儒家思想是中国传统文化的理论精髓,儒家的创始人,文化宗师孔子一生对玉一直称美有加,据《礼记·聘仪》载:“夫昔者君子比德于玉焉”。孔子主张修身、齐家、治国、平天下,将儒家思想的精髓赋予玉一身,阐明玉有“十德”,从此玉又成为封建社会人们道德规范的标准。君子佩玉,不是为了乔装打扮,而是按照玉德规范自己的言行,操守德行信条,所以古之君子必佩玉。当然,这些习惯观念,也只是封建社会的所遵循的道德规范,不能作为现代社会人们价值的标准。
孔子被赞誉为“天下识玉第一人”,据《礼记·聘礼》记载:“子贡问于孔子曰:“敢问君子贵玉而贱碈珉者,何也。为玉之寡而碈珉之多与?”。孔子曰:‘非为碈之多,故贱之也,玉之寡,故贵之也。夫昔者,君子比德于玉焉,温润而泽,仁也;缜密以栗,知也;廉而不刿,义也;垂之如队,礼也;叩之,其声清越以长,其终诎然,乐也;瑕不揜瑜,瑜不揜瑕,忠也;孚尹旁达,信也;气如白虹,天也;精神见于山川,地也;圭璋特达,德也;天下莫不贵者,道也。诗云:言念君子,温其如玉。故君子贵之也。”。孔子比附玉有仁、义、礼、知、信、乐、忠、天、地、德、道十一德之多。
1.湿润而泽,仁也。(泽字意同濡,音为儒,隐喻儒家,儒家主张祖述尧舜,宪章文武,崇尚“礼乐”“仁义”。提倡“忠恕”“中庸之道”,政治上彰显“德治”“仁治”)。2.缜密从栗,知也。(缜意为稹,知音为智,意为玉质内质细密而外貌明智,即既有外表的明智又有内在的优秀品质)。3.廉而不刿,义也。(廉即是不贪,不刿即不伤义。述求人们廉洁奉公而对亲朋好友不伤义气)。4.垂之如坠,礼也。(意为玉不仅有谦让别人的精神而且自尊自爱)。5.叩之其声清越以长,其终诎然,乐也。(终即终点,诎即屈,意为玉器碰撞有声,要求人们不怕困难保持乐观)。6.瑕不掩瑜,瑜不掩瑕,忠也。(瑕是斑点,瑜是是美玉,光泽,含意为勇于承认缺点,敢于改正,做到自知之明,光明正大)。7.孚尹旁达,信也。(孚即浮,尹音略同筠,指竹子的青皮即玉采,即要求人们内外一致。由表及里,做到内美和外美相结合)。8.气如白虹,天也。(气质如白虹有通天之灵气,喻气质好,风度好)。9.精神贯于山川,地也。(精神即神采,神采能通地,要求人的精神面貌充实自信如山川大地)。10.圭璋特达,德也。(圭璋为祀神之器,是祭祀神的六器之首二,圭璋用于堂,要求人要像圭璋一样有大志,干大事,立大业)。11.天下莫不贵者,道也。
管子曾经这样看待玉:“夫玉之所贵者,九德出焉:夫玉温润以泽,仁也;邻以理者,知也;坚而不蹙,义也;廉而不刿,行也;鲜而不垢,洁也;折而不挠,勇也;瑕适皆见,精也;茂华光泽,并通而不相陵,容也;叩之,其音清抟彻远,纯而不淆,辞也。九德出焉。孔子论玉又有一些深进,说:“夫昔者,君子比德于玉焉。温润而泽,仁也;慎密以栗,知也;廉而不刿,义也;垂之如队,礼也;叩之其声清越以长其终拙然,乐也;瑕不掩瑜,瑜不掩瑕,忠也;孚尹旁达,信也;气如白虹,天也;精神见于山川,地也;圭璋特达,德也;天下莫不贵者,道也。”。管子集玉有仁、智、义、行、洁、勇、精、容、辞九德,《管子·水地篇》说:“夫玉之所贵者,九德出焉。夫玉温润以泽,仁也;邻以理者,知也;坚而不蹙,义也;廉而不刿,行也;鲜而不垢,洁也;折而不挠,勇也;瑕适皆见,精也;茂华光泽,并通而不相陵,容也;叩之,其音清抟彻远,纯而不淆,辞也;是以人主贵之,藏以为宝,剖以为符瑞,九德出焉。”。
荀子在《荀子·法行篇》中喻玉有七德:“子贡问于孔子曰:‘君子之所以贵玉而贱珉者,何也?为夫玉之少而珉之多邪?’孔子曰:‘恶!赐!是何言也!夫君子岂多而贱之,少而贵之哉!夫玉者,君子比德焉。温润而泽,仁也;栗而理,知也;坚刚而不屈,义也;廉而不刿,行也;折而不挠,勇也;瑕适并见,情也;扣之,其声清扬而远闻,其止辍然,辞也。故虽有珉之雕雕,不若玉之章章。诗曰:‘言念君子,温其如玉。’此之谓也。”很明显看出,荀子把孔、管两家打碎后和成稀泥,揉成一团,又缺斤少两,还是让孔夫子领衔,只剩下仁、智、义、行、勇、情、辞七德。
中国历史上第一部字典《说文解字》的编撰者,享有“五经无双许叔重”之美称的汉代著名经学家、文字学家,有“字圣”之称的语言学家,中国文字学的开拓者东汉许慎归纳玉有五德:即仁、义、智、勇、洁;“润泽以温,仁之方也;腠理自外,可以知中,义之方也;其声舒扬,专以远闻,智之方也;不挠而折,勇之方也;锐廉而不忮,洁之方也。”。
不仅诸子百家对玉都有极其温润仁和,儒雅谦逊的看法,封建时代的官员仕大夫对玉也爱之有加,玉不仅是封建时代官衔、品级、身份、地位的象征,也是普通百姓心中的吉祥之物。现代人对玉,则有了更为现实的观念选择,一方面是出于传统文化的爱好,另一方面也则是出于对玉的文化、观念、心理、传统人文、历史价值,以及这些价值本身所蕴涵的经济价值的选择。较之与古人,则是现实意义重于道德理想价值意义,玉,中国人自古爱之,崇之,赏之,玉文化在中国传统文化中一直以来都占有重要的地位。它从一方质地温润的石头,演化为兼具有社会、道德、精神、品质的蕴涵,实在是中国传统文化的神秘,曲折,温润,秀美,高洁的内涵使然,其价值底蕴也是这些文化品质的具体体现与伸展,它不仅包含了深厚的文化底蕴,也传承了中华民族高尚的道德追求,从形式到内涵都潆洄了中国人自古以来所崇尚的君子之风的美好境界。
ufi16.icu
iru06.icu
jvh81.icu
ecy17.icu
fgr08.icu
uew18.icu
gfi67.icu
eyc21.icu
isu07.icu
zcn49.icu
uos09.icu
ufa04.icu
vtb43.icu
uwe66.icu
iuw56.icu
gue61.icu
iew34.icu
fgw62.icu
shf55.icu
yge76.icu
job83.icu
ryi69.icu
gfh84.icu
tbu33.icu
hui54.icu
ute42.icu
ifh52.icu
ctu23.icu
btr87.icu
fdg82.icu
gyh56.icu
vby82.icu
tru28.icu
fuw64.icu
tvy28.icu
rcn44.icu
wyg68.icu
wve24.icu
gff10.icu
twu31.icu
hso51.icu
sio53.icu
xik47.icu
ogw58.icu
uog63.icu
geu70.icu
cyv26.icu
rew38.icu
hos03.icu
tyu35.icu
ref39.icu
ifw59.icu
eic32.icu
cvy25.icu
egr65.icu---------------
gwi73.icu
gru57.icu
cby13.icu
bec27.icu
ycb30.icu
riu46.icu
hoe05.icu
yce56.icu
vyn37.icu
rug89.icu
uow77.icu
gfi78.icu
ery15.icu
wog92.icu
ycr42.icu
fbd80.icu
yci19.icu
fuw20.icu
cnu11.icu
ewg91.icu
ywm45.icu
jlk48.icu
frt93.icu
yeu12.icu
fui14.icu
yjr85.icu
kzu50.icu
fgi71.icu
fyd02.icu
gfr95.icu
tot39.icu
owe22.icu
wet40.icu
dtf95.icu
seb16.icu
iri09.icu
ety96.icu
huj74.icu
dhg37.icu
grh85.icu
ytr93.icu
kmo41.icu
dsg55.icu
rtd04.icu
vyt79.icu
osd26.icu
yjt94.icu
gow26.icu
kjo59.icu
rty08.icu
sxc52.icu
ooi85.icu
thg98.icu
iyu61.icu
uyg26.icu
ewr92.icu
ucu66.icu
utd89.icu
xcv56.icu
des82.icu
uos26.icu
cid98.icu
rls18.icu
tes82.icu
try87.icu
mec62.icu
etu60.icu
kre71.icu
dtd96.icu
hgd54.icu
egf76.icu
ogf26.icu
jio57.icu
hsi25.icu
iuw95.icu
ouh08.icu
jhu84.icu
fut97.icu
uyt84.icu
sgo26.icu
sug82.icu
jmn62.icu
fhu25.icu
ytr87.icu
cvy77.icu
bnm55.icu
hsg00.icu
hot36.icu
tft55.icu
dcf95.icu
utt98.icu
iuy52.icu
hfs85.icu
uyt25.icu
gds95.icu
jkk54.icu
ver26.icu
gjc83.icu
urf09.icu
erg85.icu
ety93.icu
ufi85.icu
fhg26.icu
hjk27.icu
tyg72.icu
ids85.icu
huj77.icu
utc75.icu
fok33.icu
hjn93.icu
dtr80.icu
hdg78.icu
fgf82.icu
yfy44.icu
fhv82.icu
rew96.icu
ghu37.icu
jfi59.icu
dhz92.icu
trs08.icu
afg97.icu
rjt70.icu
fdg85.icu
uti22.icu
rdf28.icu
hgu80.icu
dfs85.icu
ofd01.icu
duc99.icu
ret73.icu
mgh89.icu
yrt75.icu
yuv37.icu
fcb28.icu
woe28.icu
eyf01.icu
yer56.icu
fyu58.icu
ssi69.icu
hju51.icu
wir51.icu
yei02.icu
gaw70.icu
nrb01.icu
saf00.icu
rwu72.icu
crb27.icu
fyu63.icu
eoy92.icu
riw58.icu
lgh29.icu
pdl92.icu
gfi99.icu
rvn72.icu
ogu79.icu
oev92.icu
oth86.icu
ovg82.icu
cbr01.icu
cfe28.icu
ifh04.icu
ufy59.icu
ygr01.icu
rce00.icu
cur74.icu
ihi27.icu
oyn00.icu
dsd05.icu
egc82.icu
byc22.icu
wwr65.icu
vyc25.icu
rpo28.icu
ipf58.icu
erj54.icu
rwj24.icu
sss66.icu
uwg03.icu
ueo88.icu
xlo47.icu
faw62.icu
irg25.icu
yce25.icu
our48.icu
xxx64.icu
vty25.icu
ugs96.icu
nsr75.icu
cuy01.icu
oew98.icu
ynb29.icu
yfu94.icu
vyc82.icu
iny54.icu
osf28.icu
gye51.icu
ifg34.icu
gue25.icu
yob52.icu
fjo62.icu
ofu97.icu
etv58.icu
ugu93.icu